14 stycznia 2008 r. w nowym gmachu Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gorzowie otwarta została wystawa zatytułowana "Z największą brutalnością. Zbrodnie Wehrmachtu w Polsce, wrzesień-październik 1939". Zdjęcia będzie można oglądać do końca stycznia br.

Ekspozycję przygotowało Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu oraz Niemiecki Instytut Historyczny 
w Warszawie. Podzielono ją na kilka bloków tematycznych, m.in. niemieckie przygotowania do wojny, aspekt militarny, polityczny i ideowy. Oprócz zdjęć zobaczyć można mapy, statystyki zbrodni, wskazówki dotyczące zachowania się niemieckich żołnierzy na zajętych polskich terenach, chronologię zdarzeń poprzedzających wojnę.

Wystawa ukazuje zbrodnie armii niemieckiej popełnione na ziemiach polskich w okresie pierwszych dwóch miesięcy II wojny światowej. Jej celem jest uzupełnienie wystaw hamburskiego Instytutu Badań Społecznych „Wojna na wyniszczenie. Zbrodnie Wehrmachtu 1941-1944”. Wiele środowisk w Niemczech uznało te ekspozycje za szarganie świętości, a nawet zamach na dobre imię niemieckiego żołnierza. Wywołały one szeroką dyskusję na temat roli Wehrmachtu w II wojnie światowej. Wykazały jednoznacznie, że 
w niemieckiej pamięci historycznej panuje stereotyp, według którego zbrodnie popełniali członkowie SS i funkcjonariusze formacji policyjnych. Stereotyp ten uznaje, że żołnierze frontowi walczyli przestrzegając prawa wojennego i z szacunkiem dla przeciwnika. Podważając ten stereotyp, hamburskie wystawy przyczyniły się do utrwalenia innego fałszywego mitu, jakoby działania Wehrmachtu nabrały zbrodniczego charakteru dopiero od czerwca 1941 roku, po ataku na Związek Sowiecki. Tymczasem armia niemiecka od początku wojny prowadziła działania z pogardą dla międzynarodowych konwencji.

Na wystawie prezentowane są przykłady zbrodni, za które bezspornie odpowiedzialni są żołnierze niemieccy. Popełnili je od 1 września do 25 października 1939 roku, a więc 
w czasie funkcjonowania tzw. administracji wojskowej, kiedy to Wehrmacht sprawował władzę zwierzchnią na okupowanymi terenami i ponosił pełną odpowiedzialność prawną za działania wszystkich formacji i instytucji III Rzeszy na zajętym przez Niemców terytorium 
II Rzeczypospolitej. 


                                                                                      (tekst: Monika Puzio)